Mieszkańcy tej odległej wyspy nazywają je również „latającym diabłem”. Łączy cechy drapieżnika i padlinożercy, a jej zachowanie fascynuje badaczy od czasów Karola Darwina. Ostatnie badania potwierdzają, że te ptaki, a ściślej ich zachowania stanowią nie lada zagadkę dla naukowców.
Już Karol Darwin zwrócił na nie uwagę, kiedy przypłynął tu w 1833 roku statkiem badawczym HMS Beagle. Zaintrygowały go ptaki będące mieszanką orła i kruka. „Były oswojone i ciekawskie” – pisał Darwin, opisując, jak zuchwale kradły kapelusze, kompasy i inne przedmioty z jego statku.
Karakary są wyjątkowo zuchwałe, skore do wybryków i potrafią dać w kość niejednemu. Lubią też majsterkować przy wielu rzeczach.
Jeden z marynarzy, wspominając spotkanie z karakarami, opisał je jako „najbardziej okrutne ze wszystkich pierzastych stworzeń”.
Choć te ptaki należą do rodziny sokołów, różnią się od typowych ptaków drapieżnych. Badacze, w tym Katie Harrington, ekolożka behawioralna z Uniwersytetu Vet-Med w Wiedniu, sugerują, że niezwykła pomysłowość tych ptaków wynika z konieczności przystosowania się do trudnych warunków.
„Na wyspach, gdzie brakuje jedzenia, szczególnie zimą, karakary muszą wykazać się wyjątkową kreatywnością, aby nie umrzeć z głodu” – wyjaśnia Harrington. Ptaki te jedzą wszystko, co znajdą: od jaj pingwinów po młode foki. Współpracują, aby atakować większe ofiary, co dodatkowo podkreśla ich zdolności społeczne.
Austriaccy naukowcy przeprowadzili eksperymenty z wykorzystaniem „pudełka z pomysłami” - podzielone na osiem przegródek. W każdej znajdowała się nagroda widoczna dla ptaków, a Harrington umieściła w środku małe kawałki mięsa na zachętę. Aby otrzymać mięsną nagrodę, ptaki testowe musiały najpierw rozwiązać zadanie, inne dla każdego z ośmiu przedziałów. Wśród tych zadań było np. podarcie kartki papieru, żeby dostać się do mięsa czy przesunięcie drutu, żeby otworzyć okienko w którym pokazała się nagroda.
Wyniki były zdumiewające - okazało się, że dwie trzecie badanych karakar (w badaniach uczestniczyło osiemnaście ptaków – dorosłych i młodych) rozwiązało wszystkie zadania, wykazując się zdolnością szybkiego uczenia i adaptacji. Żadne ze zwierząt nie zawiodło całkowicie, wszystkie przynajmniej znalazły rozwiązanie zadania, mimo że były to dzikie zwierzęta, które nigdy w życiu nie widziały czegoś tak dziwnego jak „pudełko pomysłów”.
Harrington podkrśliła w swoim badaniu, że najtrudniej było ptakom podrzeć papier. Było też zadanie zwane „gałązką”, w którym karakary musiały usunąć mały kawałek drewna, aby deska opadła, a nagroda spadła.
Naukowcy byli pod wrażeniem. Jak podkreślają, dotychczas uważano, że taki poziom zdolności mają jedynie niektóre papugi, jak kakadu Goffina.
Zespół badaczy powtórzył na pięciu ptakach podobny test po roku. Wyniki były równie zaskakujące – wszystkie ptaki od razu przypomniały sobie metody rozwiązania zadań i powtórzyły czynności sprzed roku, co sprawiło, że działały prawie dwukrotnie szybciej niż nowa grupa kontrolna. To dowód na to, że te ptaki mogą pochwalić się pamięcią – podobnie jak słonie.
„To dowód na to, że te ptaki mają nie tylko zdolność rozwiązywania problemów, ale również doskonałą pamięć długoterminową” – podkreśla Katie Harrington. Badacze sugerują, że pamięć ta jest kluczowa dla przetrwania w warunkach, gdzie zasoby pożywienia pojawiają się sezonowo.
Co ciekawe, naukowcy dostrzegli, że te ptaki wyjątkowo szybko potrafią uczyć się pewnych umiejętności od innych osobników.
„Karakary to wyjątkowe stworzenia, które pokazują, jak trudne środowisko może stymulować rozwój inteligencji i pamięci” – podsumowuje Harrington.
Czy to najinteligentniejszy ptak drapieżny na świecie? Eksperymenty z dzikimi ptakami potwierdzają ich imponującą inteligencję. To nie ulega wątpliwości. Zwłaszcza zimą muszą się „wspiąć na wyżyny sprytu”, żeby zdobyć tak trudne o tej porze roku pożywienie i przeżyć. I dają sobie radę, zwłaszcza w grupie.
Naukowcy podkreślają, że niektóre ptaki drapieżne wciąż stanowią dla nich zagadkę. Bo jak wytłumaczyć, że takie chociażby kakadu Goffina moczy przed zjedzeniem sucharki w wodzie, żeby je zmiękczyć, a niektóre ptaki potrafią też doprawić pożywienie, żeby było smaczniejsze. A karakary jeszcze pewnie nie raz nas zadziwią.
Źródło:
https://www.derstandard.at/story/3000000245939/ist-das-der-intelligenteste-greifvogel-des-planeten
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37989310/